Khám phá vì sao ‘Trên con đường đi đến thành công không có dấu chân của kẻ lười biếng’. Bài viết của SoanVan sẽ giúp bạn hiểu rõ giá trị của sự nỗ lực, chăm chỉ trong học tập và cuộc sống. Từ đó, tạo động lực để bạn vượt qua mọi thử thách, chinh phục tri thức và đạt được những thành tựu rực rỡ nhất.
Nhà văn Lỗ Tấn từng nói: “Trên con đường đi đến thành công không có dấu chân của kẻ lười biếng”. Thế nhưng, một thực tế đáng lo ngại hiện nay là tình trạng lười học của một số bạn học sinh khiến cho các thầy cô, các bậc phụ huynh phải trăn trở, lo lắng.
Em hãy viết bài văn nghị luận trình bày ý kiến của mình về vấn đề cần giải quyết trên.
Dàn ý chấm điểm
* Mở bài: Giới thiệu vấn đề nghị luận
* Thân bài:
– Giải thích vấn đề nghị luận
– Bàn luận:
* Phân tích khía cạnh của vấn đề
– Thực trạng: Hiện nay, hiện tượng lười biếng trong học tập của HS ngày càng trở nên phổ biến.
+ không hoàn thành bài tập đúng hạn, không làm hết bài tập khi được thầy cô giao hoặc có làm thì theo kiểu chống đối, làm cho xong cho có nên sẵn sàng chép bài của bạn.
+ Trong giờ học nói chuyện riêng, không tập trung nghe giảng, thậm chí ngủ trong giờ và ghi chép bài không đầy đủ.
+ Dành nhiều thời gian cho giải trí và mạng xã hội thay vì học tập.
+ Khi kết quả học tập sút kém những các không cố gắng vươn lên, chấp nhận điều đó như điều hiển nhiên…
– Nguyên nhân:
Nguyên nhân từ bản thân học sinh:
+ Không nhận thức được đúng đắn tầm quan trọng của việc học, dễ bị cuốn vào các hoạt động vui chơi hoặc chỉ học đối phó để đạt điểm số tối thiểu.
+ Thiếu kỹ năng quản lý thời gian: Không biết cách sắp xếp thời gian học tập và giải trí hợp lý dẫn đến việc lười học.
+ Thiếu kỷ luật, không có mục tiêu học tập cụ thể.
…
Nguyên nhân từ gia đình và xã hội:
+ Gia đình thiếu sự đồng hành, định hướng rõ ràng cho con cái hoặc kì vọng quá cao vào con cái
+ Khi gia đình không quan tâm hoặc không động viên kịp thời, ..
+ Áp lực học tập
+ Sự phát triển của khoa học công nghệ, các nền tảng mạng xã hội.
– Hậu quả:
* Đối với bản thân:
– Không nắm vững kiến thức cơ bản, hạn chế khả năng tư duy và kĩ năng sống; tâm lý tự ti (Kết quả học tập kém có thể khiến học sinh cảm thấy tự ti, mất niềm tin vào bản thân, và dễ dẫn đến hành vi tiêu cực)…
* Đối với gia đình:
– Gây áp lực tâm lý cho phụ huynh: lo lắng, thất vọng, thậm chí mất niềm tin vào khả năng của con mình.
– Cha mẹ phải dành nhiều nguồn lực hơn để tìm kiếm các giải pháp hỗ trợ như thuê gia sư, tham gia các lớp học thêm hoặc trung tâm bồi dưỡng.
* Đối với xã hội:…
* Đề xuất giải pháp khả thi và có tính thuyết phục. Có thể là:
– Tăng cường nhận thức, lập kế hoạch cá nhân và quản lí thời gian hiệu quả: Hướng dẫn đặt mục tiêu học tập cụ thể; kết nối kiến thức với thực tế để tăng hứng thú; …
– Thầy cô đổi mới phương pháp giảng dạy (Tăng tính tương tác qua thảo luận nhóm, học qua trò chơi; cá nhân hóa bài giảng phù hợp với từng học sinh; …) Hỗ trợ tâm lý và hướng nghiệp: Lắng nghe, thấu hiểu tâm lý học sinh; định hướng nghề nghiệp để học sinh thấy rõ mục tiêu học tập.
– Gia tăng sự quan tâm từ gia đình: Phụ huynh đồng hành, động viên và xây dựng thói quen học tập cho con; theo dõi việc học nhưng tránh tạo áp lực.
– Xây dựng môi trường học tập lành mạnh: Tạo nhóm học tập để học sinh hỗ trợ lẫn nhau; cải thiện cách đánh giá để giảm áp lực thi cử; …
– Hạn chế sự phân tán từ mạng xã hội và thiết bị điện tử: Kiểm soát thời gian sử dụng thiết bị điện tử; tổ chức hoạt động ngoại khóa, câu lạc bộ học thuật.
* Kết bài: Khẳng định lại quan điểm cá nhân đã trình bày và rút ra bài học cho bản thân.
Dàn ý chi tiết
I. Mở bài
- Dẫn dắt bằng câu nói của nhà văn Lỗ Tấn: “Trên con đường đi đến thành công không có dấu chân của kẻ lười biếng”.
- Nêu vấn đề: Tuy nhiên, trong thực tế hiện nay, tình trạng lười học ở học sinh đang trở nên phổ biến và là mối lo ngại lớn đối với thầy cô, gia đình và cả xã hội.
- Khẳng định tầm quan trọng của việc nhận thức đúng và có biện pháp khắc phục hiện tượng này.
II. Thân bài
1. Giải thích vấn đề nghị luận
- Lười học là thái độ học tập thiếu nghiêm túc, không nỗ lực, thiếu ý chí vươn lên trong học tập.
- Đây là biểu hiện của sự thiếu kỷ luật, thiếu mục tiêu, và là rào cản lớn trên con đường phát triển bản thân của học sinh.
2. Thực trạng
- Biểu hiện cụ thể:
- Không hoàn thành hoặc làm qua loa bài tập được giao, sao chép bài của bạn.
- Nói chuyện riêng, không tập trung nghe giảng, thậm chí ngủ trong giờ học.
- Lạm dụng thời gian cho mạng xã hội, trò chơi điện tử thay vì học.
- Không có ý chí vươn lên khi kết quả học tập giảm sút, chấp nhận sự tụt hậu.
3. Nguyên nhân
- Từ bản thân học sinh:
- Thiếu nhận thức về giá trị và mục đích của việc học.
- Thiếu kỹ năng quản lý thời gian, dễ bị phân tâm.
- Không có động lực học tập, thiếu phương pháp và kỷ luật.
- Từ gia đình và xã hội:
- Cha mẹ ít quan tâm, hoặc quá áp đặt, tạo áp lực không cần thiết.
- Thiếu sự đồng hành và định hướng rõ ràng từ phụ huynh.
- Sức ép từ thi cử, thành tích khiến học sinh học đối phó.
- Ảnh hưởng từ mạng xã hội, công nghệ gây xao nhãng và lệch hướng mục tiêu.
4. Hậu quả
- Đối với bản thân học sinh:
- Mất căn bản, thiếu kiến thức nền, giảm khả năng tư duy.
- Tâm lý tự ti, mất niềm tin vào bản thân, dễ rơi vào tiêu cực.
- Khó khăn trong việc thích ứng với các môi trường học tập và làm việc sau này.
- Đối với gia đình:
- Tăng gánh nặng tài chính và tinh thần cho cha mẹ.
- Tạo ra khoảng cách thế hệ nếu cha mẹ không thấu hiểu hoặc thất vọng.
- Đối với xã hội:
- Gây ra tình trạng thiếu hụt nguồn nhân lực chất lượng.
- Tạo nên một thế hệ trẻ thiếu ý chí, thiếu năng lực cạnh tranh, ảnh hưởng đến sự phát triển chung.
5. Giải pháp
- Về phía học sinh:
- Tự nâng cao ý thức học tập, xây dựng mục tiêu rõ ràng.
- Học cách quản lý thời gian, cân bằng giữa học và chơi.
- Tham gia các nhóm học tập để tăng hứng thú và tinh thần thi đua.
- Về phía giáo viên:
- Đổi mới phương pháp giảng dạy, tăng tính tương tác, sáng tạo.
- Gần gũi, lắng nghe và hỗ trợ tâm lý cho học sinh.
- Về phía gia đình:
- Đồng hành, tạo môi trường học tập tốt tại nhà.
- Khích lệ, động viên và khơi gợi niềm đam mê học hỏi.
- Về phía xã hội:
- Hạn chế ảnh hưởng tiêu cực từ công nghệ: kiểm soát thời gian dùng thiết bị điện tử.
- Tổ chức các hoạt động ngoại khóa, câu lạc bộ giúp học sinh rèn luyện kỹ năng và tinh thần học tập.
III. Kết bài
- Khẳng định: Việc học là nền tảng quan trọng giúp mỗi người phát triển toàn diện. Tình trạng lười học là biểu hiện cần được khắc phục sớm để không để lại hậu quả lâu dài.
- Bài học rút ra: Là học sinh, chúng ta cần ý thức rõ trách nhiệm với bản thân, không ngừng nỗ lực học tập, vượt qua sự lười biếng để chạm tới ước mơ và thành công.
Bài làm
Nhà văn Lỗ Tấn – cây bút cách mạng nổi tiếng của văn học Trung Quốc – từng để lại một câu nói đầy sức gợi: “Trên con đường đi đến thành công không có dấu chân của kẻ lười biếng.” Câu nói không chỉ mang tính cảnh tỉnh mà còn là một chân lý mang giá trị vượt thời gian, thức tỉnh bao thế hệ về tinh thần lao động, học tập nghiêm túc nếu muốn vươn tới đỉnh cao thành tựu. Ấy thế nhưng, thật đáng buồn khi hiện nay, trong môi trường học đường, tình trạng lười học lại đang dần trở thành một hiện tượng phổ biến, khiến các bậc phụ huynh và thầy cô không khỏi trăn trở. Vấn đề ấy đặt ra một yêu cầu cấp thiết: làm thế nào để mỗi học sinh nhận thức được giá trị đích thực của việc học và vượt qua cám dỗ của sự lười biếng?
Lười học là hiện tượng học sinh thiếu ý thức trách nhiệm trong học tập, thường xuyên né tránh nhiệm vụ học hành, không nỗ lực tiếp thu kiến thức một cách nghiêm túc. Người lười học không phải vì không có khả năng, mà chủ yếu do thiếu ý chí, động lực và sự kỷ luật bản thân. Đây không chỉ là một hành vi thiếu lành mạnh mà còn là biểu hiện của lối sống buông xuôi, dễ dãi với chính mình – điều rất nguy hiểm đối với sự phát triển toàn diện của mỗi con người.
Thực trạng lười học trong học sinh hiện nay đang diễn ra dưới nhiều biểu hiện đáng lo ngại. Có em thường xuyên không hoàn thành bài tập về nhà, làm qua loa chiếu lệ chỉ để đối phó, thậm chí sao chép bài bạn mà không hề áy náy. Trong giờ học, thay vì chăm chú lắng nghe, lại mải mê trò chuyện riêng, hoặc thản nhiên ngủ gật, chán chường với những dòng chữ trên bảng. Có những bạn dành hàng giờ đồng hồ cho mạng xã hội, game online nhưng chỉ vài phút đọc sách đã cảm thấy mệt mỏi, nhàm chán. Điều đáng buồn hơn là khi kết quả học tập sa sút, các em lại không có sự phản tỉnh mà mặc nhiên chấp nhận, dần đánh mất niềm tin vào bản thân và bỏ rơi luôn động lực phấn đấu.
Nguyên nhân của hiện tượng này bắt nguồn đầu tiên từ chính mỗi học sinh. Nhiều em chưa nhận thức rõ vai trò và ý nghĩa của việc học trong tương lai lâu dài, chỉ học vì bị ép buộc hoặc để đạt những điểm số tối thiểu, mà không hề có mục tiêu hay khát vọng phát triển bản thân. Kỹ năng quản lý thời gian yếu kém, thiếu sự tự giác và kỷ luật khiến các em dễ dàng sa đà vào các hoạt động vui chơi mà bỏ bê học hành. Mặt khác, không ít học sinh sống trong môi trường thiếu định hướng từ gia đình. Sự kỳ vọng quá mức hoặc sự thờ ơ, buông lỏng quản lý của cha mẹ đều có thể dẫn đến hậu quả tiêu cực. Thêm vào đó, áp lực thành tích, sự phát triển mạnh mẽ của mạng xã hội và thiết bị công nghệ hiện đại đang ngày càng hút lấy thời gian, tâm trí của học sinh, khiến các em dễ bị lôi kéo vào vòng xoáy giải trí, xa rời sách vở.
Lười học không chỉ để lại hậu quả cho riêng cá nhân mà còn tác động sâu rộng đến gia đình và xã hội. Về phía học sinh, việc thiếu nền tảng kiến thức sẽ hạn chế nghiêm trọng khả năng tư duy, phản biện và giải quyết vấn đề. Học sinh sẽ dần tự ti về bản thân, ngại đối diện với thử thách, mất phương hướng trong cuộc sống. Với gia đình, sự sa sút học tập của con em trở thành gánh nặng tâm lý lớn. Nhiều bậc cha mẹ hoang mang, thất vọng, phải tìm đủ cách hỗ trợ con, từ việc thuê gia sư đến việc đưa con đi trị liệu tâm lý. Về lâu dài, một thế hệ học sinh thiếu ý chí và nền tảng tri thức sẽ khiến xã hội phải đối mặt với sự thiếu hụt nguồn nhân lực chất lượng, ảnh hưởng đến sự phát triển bền vững của đất nước.
Để khắc phục tình trạng đáng lo ngại này, cần có những giải pháp đồng bộ và thiết thực. Trước hết, mỗi học sinh phải chủ động nhận thức lại giá trị của việc học. Học không chỉ để thi mà là để mở rộng hiểu biết, để phát triển bản thân và đóng góp cho cộng đồng. Việc lập kế hoạch học tập, đặt ra mục tiêu rõ ràng và cụ thể cho từng giai đoạn sẽ giúp các em có định hướng và động lực học tập rõ ràng hơn. Như bạn Nguyễn Nhật Nam – một học sinh trường THPT chuyên Hà Nội – Amsterdam, đã từng chia sẻ: “Em luôn đặt ra mục tiêu học từng môn, không phải để đạt điểm cao nhất, mà là để hiểu thật kỹ. Vì khi hiểu kỹ, kết quả tốt sẽ tự đến.” Chính sự tự giác, lập kế hoạch hợp lý, cùng với niềm yêu thích tìm tòi kiến thức đã giúp Nam vươn tới những giải thưởng quốc tế danh giá, trở thành hình mẫu truyền cảm hứng cho bạn bè cùng trang lứa.
Song song với đó, các thầy cô giáo cần không ngừng đổi mới phương pháp giảng dạy nhằm khơi dậy hứng thú học tập nơi học sinh. Những buổi học khô khan có thể được thay thế bằng hoạt động nhóm, trò chơi tư duy, các dự án học tập gắn với thực tiễn. Đồng thời, việc thấu hiểu và đồng hành cùng học sinh trong các vấn đề tâm lý, định hướng nghề nghiệp cũng rất quan trọng. Câu chuyện từ một trường vùng cao ở Lào Cai là ví dụ rõ ràng: Sau khi thầy cô thay đổi phương pháp giảng dạy theo hướng gần gũi, thực tế, học sinh bắt đầu thích học trở lại, điểm số được cải thiện rõ rệt, và quan trọng nhất là các em bắt đầu muốn đi học – điều tưởng chừng là một điều xa xỉ trước đó.
Ngoài ra, phụ huynh cũng cần giữ vai trò đồng hành, khích lệ con cái đúng cách. Việc theo dõi tiến trình học tập, cùng con đặt ra kế hoạch, nhưng vẫn để con tự chịu trách nhiệm về hành vi của mình sẽ giúp con học được tính kỷ luật và độc lập. Hạn chế tối đa sự can thiệp vào giờ học bằng điện thoại, mạng xã hội, đồng thời tạo cơ hội cho con tham gia các hoạt động ngoại khóa lành mạnh để cân bằng học – chơi một cách hợp lý.
Hiện tượng lười học không chỉ là lời cảnh báo về ý thức học tập của học sinh mà còn là hồi chuông thức tỉnh cho cả một thế hệ đang đứng trước ngưỡng cửa hội nhập và phát triển. Sẽ chẳng có thành công nào đến từ sự trì trệ, càng không có tương lai nào rạng rỡ nếu ta buông xuôi trong hiện tại. Bản thân tôi cũng từng loay hoay trong sự chán nản, nhưng chính sự tự giác, kỷ luật và dám thay đổi đã giúp tôi đứng dậy và bước tiếp. Và tôi hiểu, như lời Lỗ Tấn từng nhắn gửi, chỉ những ai kiên nhẫn gieo từng bước chân chăm chỉ mới có thể in dấu trên con đường thành công. Hãy bắt đầu bằng một thái độ học tập nghiêm túc – để rồi chính chúng ta sẽ là người viết nên tương lai của mình bằng những trang sách và bằng lòng tin vào giá trị của sự cố gắng.
Tóm lại, thành công luôn song hành với sự nỗ lực không ngừng nghỉ và ý chí kiên định. Con đường đi đến vinh quang không dành cho những ai lười biếng hay chùn bước. SoanVan mong rằng qua bài viết này, các em học sinh sẽ có thêm động lực để học tập chăm chỉ, ôn thi môn Ngữ văn thật tốt và đạt được kết quả cao nhất trong kì thi sắp tới!
